Küresel enerji dönüşümünde önemli bir adım daha atıldı. Türkiye, Bulgaristan, Romanya ve Yunanistan enerji bakanları, yeşil enerji alanında iş birliği yapmak üzere stratejik bir anlaşmaya imza attı. Bu tarihi mutabakat, yenilenebilir kaynaklara dayalı bölgesel enerji ağlarının kurulmasını hedefliyor.
Enerji Dönüşümünde Bölgesel Güç Birliği
İklim krizi ve enerji arz güvenliği, son yıllarda dünya genelinde ülkeleri yeşil enerjiye yönlendirirken, Avrupa’nın güneydoğusundan dikkat çeken bir ortaklık haberi geldi. Türkiye, Bulgaristan, Romanya ve Yunanistan enerji bakanları, yenilenebilir enerji üretimi, iletimi ve depolanması konularında bölgesel bir iş birliği anlaşması imzaladı.
Anlaşma kapsamında dört ülke, hem kendi iç enerji dönüşümlerini hızlandırmayı hem de birbirine entegre bir yeşil enerji koridoru oluşturmayı planlıyor.
Anlaşmanın Kapsamı: Ortak Yatırımlar ve Teknoloji Paylaşımı
İmzalanan anlaşma yalnızca sembolik bir mutabakat değil; detaylı teknik altyapıya ve yatırım planına dayalı kapsamlı bir iş birliğini içeriyor. Bakanlar arasında yapılan mutabakatın ana başlıkları şu şekilde belirlendi:
- Ortak güneş ve rüzgâr enerjisi santralleri kurulması
- Ülkeler arası yeşil enerji iletim hatlarının planlanması
- Batarya ve hidrojen gibi enerji depolama sistemlerinde teknoloji paylaşımı
- Ortak Ar-Ge merkezleriyle enerji verimliliği çalışmalarının desteklenmesi
- Elektrik şebekelerinin senkronizasyonu ile kesintisiz enerji transferi
Bu adımlar, hem dört ülke arasındaki enerji ticaretini canlandıracak hem de Avrupa’nın genel enerji arz güvenliğine katkı sağlayacak.
Türkiye’nin Rolü: Bölgesel Enerji Merkezi Vizyonu
Anlaşma ile birlikte Türkiye’nin, doğu-batı enerji geçişinde kilit bir ülke olma pozisyonu güçleniyor. Özellikle Karadeniz ve Ege bölgelerindeki rüzgâr potansiyeli ve İç Anadolu’daki güneş enerjisi yatırımlarıyla Türkiye, yeşil enerjinin üretim merkezi olma yolunda ilerliyor.
Ayrıca Türkiye, bu iş birliği çerçevesinde:
- Balkan ülkelerine enerji iletimi sağlayacak yüksek kapasiteli iletim hatlarına
- Yeşil hidrojen üretimi ve ihracatına yönelik pilot tesislere
- Yerli batarya üretim altyapısına katkı sağlayacak teknoloji transferlerine
öncülük etmeyi hedefliyor. Bu projeler, enerji ihracatında Türkiye’nin yeni bir sayfa açmasını sağlayabilir.
Avrupa Yeşil Mutabakatı ile Uyumlu Bir Adım
İmzalanan mutabakat, aynı zamanda Avrupa Birliği’nin 2050 yılına kadar karbon nötr olma hedefiyle doğrudan örtüşüyor. Bulgaristan, Romanya ve Yunanistan’ın AB üyesi olması, bu iş birliğinin sadece bölgesel değil, Avrupa genelinde stratejik bir hamle olarak da değerlendirilmesine yol açıyor.
Yeşil enerji koridorunun tamamlanmasıyla birlikte:
- Bölgesel karbon emisyonları ciddi oranda azaltılacak
- Fosil yakıtlara olan bağımlılık düşecek
- AB’nin yeşil enerji standartlarına uyum artacak
- Uluslararası yatırımcıların ilgisi bölgeye kayacak
Bu çerçevede Avrupa Komisyonu’nun da projeyi desteklemesi bekleniyor.
Ortak Projeler Ne Zaman Başlayacak?
Anlaşmanın imzalanmasının ardından teknik ekipler ve enerji kurumları düzeyinde çalışmalar başladı. Dört ülke arasında kurulacak ortak teknik komite, ilk etapta 6 ay içinde:
- Pilot bölgeleri belirleyecek
- Yatırım maliyetlerini hesaplayacak
- Finansman modellerini oluşturacak
- Uluslararası fon başvuruları için ortak hareket edecek
2026 yılı itibarıyla ilk altyapı projelerinin hayata geçirilmesi planlanıyor. Güneş santrali yatırımları için Türkiye ve Yunanistan kıyıları; rüzgâr enerjisi projeleri için ise Karadeniz havzası öncelikli alanlar olarak belirlendi.
Uluslararası Kurumların Desteği Alınacak
Projenin hayata geçirilmesi için Dünya Bankası, Avrupa Yatırım Bankası ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası gibi finans kuruluşlarının destekleri de gündeme geldi. Ayrıca:
- Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP)
- Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA)
- AB Horizon Ar-Ge fonları
gibi kurumlarla ortaklıklar kurulması hedefleniyor. Böylece sadece teknik değil, finansal sürdürülebilirlik açısından da güçlü bir yapı oluşturulacak.
